Σε ένα σύγχρονο Διαπολιτισμικό και Πολυπολιτισμικό σχολείο είναι ευχής έργο να διαμορφώσουμε ένα κλίμα συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ όλων των παιδιών ανεξαρτήτου φύλου, ηλικίας, καταγωγής και εθνότητας.
Σκοπός
μας είναι να αντιμετωπίσουμε δύσκολες καταστάσεις που συχνά δημιουργούνται και απειλούν
την αποδοχή, τη συνεργασία, ,τη συνοχή της ομάδας για να πετύχουμε την ειρηνική
συμβίωση στην τάξη ,στο σχολείο, στην κοινωνία.
Παρακάτω μπορείτε να βρείτε τα 6 Εργαστήρια Δεξιοτήτων με τους στόχους και τις δραστηριότητες για κάθε ένα από αυτά.
4ο
ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Γ2
Γ’
ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ «ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΩ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ & ΕΥΘΥΝΗ»
Επιμέρους Θεματικές
Ενότητες /Υποενότητες :
Συμπερίληψη : Αλληλοσεβασμός,
Διαφορετικότητα
Τίτλος : «We are all the same!»
Με βάση τη γενική φιλοσοφία των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων του 21ου
αιώνα και συγκεκριμένα τα 4 c’s , ενισχύουμε :
• Κριτική σκέψη (Critical
thinking) : επίλυση προβλημάτων με αξιοποίηση των πρακτικών της υπολογιστική
σκέψης.
• Επικοινωνία (Communication)
:μεταφορά ιδεών.
• Συνεργασία (Collaboration)
: εργασία με άλλους.
• Δημιουργικότητα (Creativity) : δημιουργία τεχνουργημάτων
Α) ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
- Δεξιότητες μάθησης (κριτική σκέψη, επικοινωνία, συνεργασία, δημιουργικότητα)
- Δεξιότητες ζωής (ευαισθητοποίηση, προσαρμοστικότητα, υπευθυνότητα)
- Δεξιότητες της τεχνολογίας και της επιστήμης (ψηφιακός και τεχνολογικός γραμματισμός ,ασφαλής πλοήγηση στο διαδίκτυο και διεπιστημονική και διαθεματική χρήση των νέων τεχνολογιών)
- Δεξιότητες του νου (στρατηγική, αναλυτική, διερευνητική σκέψη)
- Δεξιότητες Επικοινωνίας ( ενεργητική ακρόαση, κατανόηση της γλώσσας του σώματος, ενσυναίσθηση, συμπερίληψη, διαμεσολάβηση)
Β) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
- Να αναπτύξουν τη σκέψη, την κρίση και την
παρατήρησή τους
- Να αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες, αξίες και
στάσεις ζωής
- Να αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητα στις
ικανότητες και στα ενδιαφέροντά τους
- Να συγκρίνουν κοινωνικές σχέσεις και
καταστάσεις
- Να κατανοήσουν την ανάγκη του σεβασμού των
ανθρώπινων δικαιωμάτων
- Να αποδέχονται την ετερότητα και να
εκτιμούν την αξία της κοινωνικής δικαιοσύνης.
- Να κατανοήσουν την ανάληψη της ευθύνης για
τις σχέσεις μεταξύ τους ,με στόχο τη συνύπαρξη και την αρμονική συμβίωση
- Να νιώθουν και να εκδηλώνουν συναισθήματα
- Να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και αυτοδυναμία
- Να αντιληφθούν την ανάγκη του ανθρώπου για αποδοχή, επικοινωνία ,συμπερίληψη
Γ) ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ
Το πρόγραμμα συνδέεται με τα μαθήματα της Γλώσσας, της Μελέτης Περιβάλλοντος, των Θρησκευτικών, της Αισθητικής και Φυσικής Αγωγής . Γι’ αυτό το λόγο, κατά την εφαρμογή του ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων και στάσεων συμβατών με τα Δ.Ε.Π.Π.Σ και τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών. Θα αξιοποιηθούν επίσης διδακτικές ώρες πέρα εκείνων που σχετίζονται με τα εργαστηρίων δεξιοτήτων και να ενσωματωθεί στο ευρύτερο αναλυτικό πρόγραμμα της Γ’ τάξης του Δημοτικού.
Εργαστήριο 1
Τίτλος
: «Μοιάζουμε … διαφορετικά !»
Στόχοι :
- Να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα επικοινωνίας και επαφής με τους άλλους.
- Να αναγνωρίσουν τις ομοιότητές τους, την αξία της διαφορετικότητας.
- Να κρίνουν απαραίτητη την αποδοχή και τη συμπερίληψη.
- Να αντιληφθούν τη σημασία του ανήκειν.
Δραστηριότητες :
- Το είδωλό μας : Ζωγραφίζουν το εαυτό τους και αναφέρουν στοιχεία του χαρακτήρα τους
,γράφοντας 2 προτερήματα και ένα ελάττωμα. Επίσης ζωγραφίζουν μια σκηνή τι
κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους.
- Η ιστορία
του ονόματός μου : Κάθε παιδί αφηγείται πώς πήρε το όνομά του, από
ποιον/ποια το πήρε αν έχει ίδια στοιχεία με αυτόν /αυτήν στον χαρακτήρα τους κ.ά.
- Παιχνίδι
«Πόσο ίδιοι είμαστε» : Οι μαθητές κάθονται
σε έναν κύκλο από καρέκλες μαζί με την εκπαιδευτικό σε ρόλο συντονίστριας. Δεν χρησιμοποιείται
1 καρέκλα ώστε πάντα 1 άτομο να μένει όρθιο στον κύκλο. Το άτομο που μένει
όρθιο, καλεί τα υπόλοιπα μέλη να σηκωθούν, ξεκινώντας πάντα με την φράση: “Να
σηκωθεί σε όποιον αρέσει/δεν αρέσει να..... (μέρη, φαγητά, παιχνίδια, χόμπι). Ο
κανόνας θέλει να σηκώνονται όρθια και να κάθονται γρήγορα σε καρέκλες όσοι
ταυτίζονται με την φράση.
- Συζήτηση για τις ομοιότητες και τις διαφορές τους, το στοιχείο που χαρακτηρίζει κάθε παιδί ,σχολιάζοντας τις πληροφορίες που παρουσιάζει το ίδιο. Προβολή σχετικού βίντεο.
Εργαστήριο 2
Τίτλος
: «Δε μου αρέσει το χρώμα σου!»
Στόχοι
:
- Nα αναπτύξουν τον αλληλοσεβασμό, τη διαφορετικότητα και την πλήρη αναγνώριση των μαθητών με διαφορετικές ικανότητες, νοητικές δεξιότητες, ατομικά χαρακτηριστικά, πολιτισμική καταγωγή και θρησκεία.
- Να εγκαθιδρύσουν ένα θετικό σχολικό κλίμα, το οποίο
αποτελεί κύριο προγνωστικό παράγοντα της συναισθηματικής και ψυχοκοινωνικής
προσαρμογής των μαθητών, της αυτοεκτίμησης και γενικότερα της ανθεκτικότητάς τους.
- Nα
κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τους ρόλους των ατόμων στις διάφορες ομάδες και
θεσμούς και την αλληλεπίδραση ατόμου – ομάδας.
- “Τι Σημαίνει
να Είσαι Διαφορετικός” :
Χωριζόμαστε σε 4 ομάδες, των 4 ατόμων .Κάθε δυάδα της ομάδας διαβάζει το
σενάριο και ακολουθεί παίξιμο ρόλων. Ένας από τους μαθητές είναι το παιδί που
δέχεται διακρίσεις λόγω της διαφορετικότητας βάσει του σεναρίου. Στο τέλος της
δραστηριότητας, τα παιδιά συζητάνε για τα συναισθήματα που ένιωθαν στον κάθε
ρόλο. Στο τέλος, κάθε δυάδα παρουσιάζει το σενάριό της στην τάξη και μιλάνε για
τα συναισθήματα που ένιωσαν. Για παράδειγμα :
Σενάριο
1ο : Ένα παιδί έρχεται στην Γ’ τάξη στην αρχή
της σχολικής χρονιάς. Όταν μπαίνει στην τάξη όλα τα παιδιά το κοιτούν περίεργα
και κανείς δεν θέλει να καθίσει μαζί του. Η δασκάλα, μη γνωρίζοντας τι να κάνει
βάζει τον Ταξιάρχη να καθίσει με τον Θωμά. Ο Θωμάς, όμως, διαμαρτύρεται. Λέει
πως δεν θέλει να καθίσει δίπλα σε έναν «Ρομά»…..
Σενάριο
2ο : Ένα παιδί έρχεται στην Γ’ τάξη στα μέσα της
σχολικής χρονιάς. Οι γονείς του πρόσφατα έφυγαν από την πατρίδα τους, την
Αφρική, και ήρθαν στην Ελλάδα για να βρουν δουλειά και να βελτιώσουν την ζωή
τους. Όταν μπαίνει στην τάξη όλα τα παιδιά το κοιτούν περίεργα και κανείς δεν
θέλει να καθίσει μαζί του. Η δασκάλα, μη γνωρίζοντας τι να κάνει βάζει τον
Αμπτούλ να καθίσει με τον Ηλία. Ο Ηλίας, όμως, διαμαρτύρεται. Λέει πως δεν
θέλει να καθίσει δίπλα σε έναν «μαύρο»…..
- Στο τέλος της δραστηριότητας, τα παιδιά συζητούν για τα συναισθήματα που ένιωθαν στον κάθε ρόλο. Στο τέλος, κάθε δυάδα παρουσιάζει το σενάριό της στην τάξη και μιλάνε για τα συναισθήματα που ένιωσαν.
- Φιλαναγνωσία του βιβλίου της Αγγελικής Δαρλάση «Από Μακριά» για τη ζωή και τον κοινωνικό αποκλεισμό ενός κοριτσιού Ρομά . Δραστηριότητες Διαλογικής Ανάγνωσης.
Εργαστήριο 3
Τίτλος : «Έχω, έχεις, έχει...έχουμε δικαίωμα !»
Στόχοι :
- Να αντιληφθούν ότι η πολυπολιτισμικότητα επηρεάζει την κοινωνία μας και ότι η αναγνώριση και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελούν προϋπόθεση για την αρμονική συμβίωση.
- Να αποκτήσουν επίγνωση της ευθύνης και της υποχρέωσης των πολιτών για ενεργό συμμετοχή στις κοινωνικές και πολιτικές διαδικασίες.
- Συζήτηση στην ολομέλεια με τους εξής άξονες:
-Ποια συναισθήματα σας
δημιούργησε αυτή η ταινία;
-Πώς κρίνετε την απόφαση του
ήρωα να ξεκινήσει το σχολείο σε αυτή την ηλικία;
-Πώς θα δεχόσασταν έναν
“διαφορετικό μαθητή” στην τάξη;
-Είναι
το σχολείο μας έτοιμο να δεχτεί διαφορετικούς μαθητές;
Τίτλος : « Κοινωνικός Αποκλεισμός...όχι σε εμάς !»
Στόχοι :
- Να συναισθανθούν τα παιδιά τον κοινωνικό αποκλεισμό
- Να αναγνωρίσουν την αξία της διαφορετικότητας
Αφού
επιλέξουν την καρτέλα αναρτούμε σε ένα εμφανές σημείο της τάξης (και
διαβάζουμε) έναν κατάλογο στον οποίο έχουμε γράψει κανόνες όπως:
Όσοι έχουν καρτέλα με καφέ χρώμα:
• Δεν μπορούν να κάθονται
δίπλα σε άτομο με διαφορετικό χρώμα καρτέλας.
• Δεν μπορούν να μιλάνε
με άτομο διαφορετικού χρώματος καρτέλας.
• Παίρνουν κακό βαθμό στα
διαγωνίσματα, ανεξάρτητα με το πώς έχουν γράψει.
Όσοι έχουν καρτέλα με κίτρινο χρώμα:
• Μπορούν να σηκώνονται
όποτε θέλουν από την θέση τους,
• Μπορούν να μιλάνε με
όποιον θέλουν.
• Δικαιούνται καλό βαθμό στα
διαγωνίσματα.
• Είναι σαφώς υπεύθυνοι για την αυστηρή τήρηση των κανόνων.
- Αναστοχασμός : Ξεκινάει η συζήτηση στην ολομέλεια με τους εξής άξονες συζήτησης:
• Πώς νιώθατε να είστε καφέ ή κίτρινοι;
• Είναι οι κανόνες δίκαιοι για όλα τα μέλη;
• Τι είδους διακρίσεις γίνονται στην πραγματική ζωή;
• Τι μπορεί να αλλάξει;
- Προβολή μουσικού βίντεο κλιπ της Beyonce: “Brown skin girl”, που μιλάει για το σκούρο χρώμα του δέρματος .
Τίτλος : « Θυμώνω και συγκρούομαι !»
Στόχοι :
- Να αποδώσουν την έννοια της σύγκρουσης στο σχολείο.
- Να κρίνουν και να τοποθετηθούν στο θέμα του θυμού και της σύγκρουσης.
- Να εντοπίσουν τα στοιχεία που διευκολύνουν ή δυσκολεύουν την επικοινωνία, κατανοώντας παράλληλα τα συστατικά στοιχεία της ενεργητικής ακρόασης.
Δραστηριότητες :
- «Ορισμός της
Σύγκρουσης» : Με brainstorming τα
παιδιά γράφουν σε πολύχρωμα χαρτάκια λέξεις και φράσεις που τους έρχονται στο
μυαλό με τη λέξη «σύγκρουση» Οι ιδέες τους μπορούν να μεταφερθούν και ψηφιακά
με ένα συννεφόλεξο στο Wordart.
- Συζήτηση και τοποθέτηση των παιδιών στο
χώρο για τις συγκρούσεις :
Οι μαθητές/τριες
ενημερώνονται ακούγοντας κάποιες φράσεις/ δηλώσεις και τοποθετούνται στο χώρο
επιλέγοντας μία από τις περιοχές της αίθουσας που αντιστοιχούν στα «Συμφωνώ», «Διαφωνώ»
και «Δεν ξέρω» μέσα σε 30 δευτερόλεπτα . Δικαιολογούν τη γνώμη τους με επιχειρήματα.
- Οι
μαθητές/τριες αναφέρονται σε συμπεριφορές που εμποδίζουν την επικοινωνία, στα συναισθήματά
τους όταν καταλαβαίνουν ότι «οι άλλοι» δεν τους ακούν, λέγοντας τη γνώμη τους για
το ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός «καλού ακροατή». Γεμίζουν δύο βάζα με χαρτάκια που γράφουν τη γνώμη τους. Ακολουθεί η συζήτηση στην ολομέλεια.
- Προβολή βίντεο "Διαχείριση θυμού : Πώς θα νικήσεις τον δράκο του Θυμού"
Τίτλος : « Όλοι μαζί μια αγκαλιά !»
Στόχοι :
- Να είναι μπορούν να διακρίνουν τις αρνητικές από τις θετικές πλευρές της σχολικής ζωής και να συμβάλλουν στο κοινό όραμα της αρμονικής συμβίωσης.
- Να αναγνωρίσουν ότι «φορώντας τα παπούτσια του άλλου» δηλαδή η ενσυναίσθηση, μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση της δικής μας οπτικής.
Δραστηριότητες :
- Διαπολιτισμικό Φεστιβάλ : Δραστηριότητες για τη διάχυση μιας κουλτούρας αποδοχής, σεβασμού και συνύπαρξης μεταξύ των διαφορετικών πολιτισμών μέσα στο σχολείο μας αλλά και γενικά στην ελληνική κοινωνία.( παραδοσιακά φαγητά, μουσικές, χοροί, παιχνίδια κ. ά)
- Παιχνίδια συνεργασίας, εμπιστοσύνης και επικοινωνίας σαν μια ομάδα στην αυλή του σχολείου
- Προσφορά στην προστασία του σχολικού περιβάλλοντος με ανακύκλωση, φύτευση, ζωγραφική κ.ά σαν μια ισότιμη ομάδα ενεργών μαθητών
Τέλος ακολουθεί :
ü Αξιολόγηση όλου του προγράμματος (από Εργαστήρια Δεξιοτήτων ΙΕΠ)
Παρουσίαση των αποτελεσμάτων και διάχυσής τους (εκθέσεις, παρουσιάσεις)
Ανακεφαλαίωση – Σύνοψη συμπερασμάτων - Διάχυση
